زَبُولُون Tribe of Zebulun / זבולן
لغت فوق به معنای مقیم می باشد.
پیدایش:
زبولون دهمین پسر یعقوب و ششمین و کوچکترین پسر لیه اولین همسر یعقوب می باشد که در فدان ارام بدنیا آمد. وی در زمان مهاجرت به مصر در دوران یوسف، دارای سه پسر به نامهای سارِد و ایلون و یاحِلئیل بوده است که از سران و بنیانگزاران سبط (قبیله) زبولون بوده اند.
تاریخچه:
در دومین سال خروج قوم بنی اسرائیل از مصر و در اولین سرشماری قوم در صحرای سینا برای تمام افراد آماده به جنگ و بیست سال به بالا، سبط زبولون دارای ۵۷۴۰۰ مرد جنگی و ریاست سبط زبولون به عهده اَلیاب پسر حِیلون بود. اما در دومین سرشماری قوم که حدود ۳۶ سال بعد و در نزدیکی پایان آوارگی ایشان در صحرای سینا و پس از بلای وبا به عمل آمد، تعداد مردان جنگی این سبط به تعداد ۶۰۵۰۰ مرد جنگی افزایش پیدا کرده بود و قبایل سارَدیان، ایلونیان و یحلیئیلیان از سبط زبولون به شمار می آمدند.
محل اسکان این سبط در هنگام سرگردانی قوم بنی اسرائیل در صحرای سینا، در قسمت شرق خیمه خداوند و به سمت طلوع خورشید و همراه با سبط یسّاكار و یهودا بوده است و تعداد کل مردان جنگی این سه سبط ۱۸۶۴۰۰ نفر بوده است. این گروه در اولین گروه برای کوچ و اسکان قرار گرفتند. طایفه یهودا پیشاپیش سایر اسباط حرکت می کره است و سبط یساکار و زبولون به ترتیب در پشت سر طایفه یهودا حرکت می کردند.
موسی از هر سبط یکی از رؤسای آنان را جهت جاسوسی از سرزمین کنعان انتخاب کرد. جَدّیئیل پسر سودی یکی از روسای سبط زبولون نیز یکی از دوازده جاسوسی بود که موسی آنها را برای جاسوسی به سرزمین کنعان فرستاد و آنها مدت چهل روز در آنجا ماندند. وی پس از بازگشت از سرزمین کنعان یکی از کسانی بود که با حمله به این سرزمین به واسطه حصارها و مردان قوی بنی عناق مخالفت کرد و باعث برانگیخته شدن غضب خداوند گردید.
در دعای برکتی که در کتاب تثنیه باب ۳۳، موسی برای اسباط اسرائیل انجام داد، موسی از خداوند می خواهد که طایفه زبولون همیشه در سفرهای خود شاد و خوشحال باشند و مردم را به کوه دعوت کرده و برای خداوند قربانی تقدیم نمایند و ثروت دریا و گنجهای پنهان شده در شن نصیب این طایفه گردد. در وصیتی که موسی به قوم اسرائیل در هنگامی که از رود اردن گذشته و قبل از ورود به سرزمین موعود کرد، از شش سبط از جمله سبط زبولون خواست که بر كوه عیبال بایستند و لعنتها را برای قوم بیان کنند.
موقعیت جغرافیایی:
موسی از هر یک از قبایل شخصی را جهت نظارت بر تقسیم زمین انتخاب کرده بود، الیصافان پسر فَرْناك از سبط زبولون یکی از کسانی بود که جهت نظارت بر تقسیم زمین انتخاب گردیده بود. سومین قرعه برای تقسیم زمین بنام سبط زبولون درآمد. تعداد دوازده شهر با تمامی روستاهای آن به این سبط تعلق گرفت. سرزمین زبولون در منطقه ای مابین دریاچه جلیل و دریای مدیترانه قرار داشت. این سبط در قسمت شرق و جنوب شرقی با سبط نفتالی و در قسمت غرب و شمال غربی با سبط اشیر و در قسمت جنوب و جنوب غربی به سبط منسی غربی محدود می گردیده است. محدوده این سبط به انضمام شهرهای آن در کتاب یوشع باب ۱۹ به تفضیل شرح داده شده است.
وضعیت تاریخی پس از اسکان:
سبط زَبُولون اهالی فِطرون و نَهْلول را که از کنعانیان بودند از سرزمین خود بیرون نکردند، بلکه آنان را بصورت برده مورد استفاده قرار دادند.
یکی از داوران اسرائیل بنام اَیلُون زبولونی از قبیله زبولون بود و مدت ده سال بر اسرائیل داوری کرد.
جدعون پس از آنکه مذبح بت بعل را که متعلق به پدرش بود، منهدم کرد، افراد قبیله زبولون نیز به وی پیوستند.
در سرود دبوره که پس از پیروزی باراق بر سیسرا سروده شد، از سبط زبولون به عنوان طایفه ای که تعدادی از رهبرانشان به این جنگ آمده و مردانی که جان خود را در میدان جنگ به خطر انداختند، یاد شده است.
در دوران پادشاهی داود، رئیس سبط زبولون یشْمَعْیا پسر عُوبَدْیا بوده است.سبط زبولون، تعداد ۵۰۰۰۰ مرد جنگی وفادار که قادر به دادن نظام و ترتیب به سپاه بودند را به حَبْرُون فرستاد تا داود را به پادشاهی اسرائیل انتخاب کنند. همچنین مردم از سرزمین زبولون مقدار خیلی زیادی خوراک از جمله آرد، نان شیرینی، كشمش، شراب، روغن و تعداد بی‌شماری گاو و گوسفند برای این جشن آوردند که نشان دهنده حاصلخیزی سرزمین زبولون می باشد.
زمانی که حزقیای پادشاه، نامه‌هایی به سراسر اسرائیل و یهودا و به قبایل اسرائیل فرستاد و همه را دعوت نمود تا به اورشلیم بیایند و در خانه خداوند عید فِصَح را برای خداوند، خدای اسرائیل جشن بگیرند، زیرا مدتی طولانی بود که این مراسم برگزار نشده بود، عده ای از اسباط اَشَیر و مَنَسَّی و زَبُولُون قبول کرده و برای اجرای این مراسم به اورشلیم رفتند. عده بسیاری از افرادی که از اسباط افرایم، منسی، یساكار و زبولون برای انجام مراسم عید فصح آمده بودند، مراسم طهارت و تقدیس را بجا نیاوردند و لاویان به جای آنان قربانی های ایشان را ذبح کردند و چون این عمل بر خلاف شریعت بود، حِزْقیا برای ایشان دعا کرد تا بتوانند خوراک عید فصح را بخورند و خداوند دعای حزقیا را پذیرفت و ایشان را مجازات نکرد.
در دوران پادشاهی رَحُبْعام تعداد ده سبط بر رَحُبْعام شوریده و حکومتی جداگانه برای خود تشکیل دادند و سبط زبولون نیز نیز یکی از این ده سبط بود که حکومت شمالی را تشکیل دادند.
در دوران سلطنت شَلْمَناسَر پادشاه آشور، قبایل زبولون نیز به همراه سایر اسباط حکومت شمالی به اسارت برده شدند و دیگر اثری از سبط زبولون در کتاب مقدس دیده نمی شود.
اشعیا در مورد سبط زبولون نیز نبوت کرده است که نبوت وی با تولد مسیح در مورد سبط زبولون به تحقق می انجامد. در کتاب متی باب ۴ از سبط زبولون نام برده شده است و عیسی قسمتی از زندگی دوران رسالت خود را در این سرزمین از جمله شهرهای ناصره و قانا گذرانده است.
حزقیال نیز در نبوت خود از سبط زبولون نیز به عنوان سبطی که به او سرزمینی تعلق خواهد گرفت، نام برده است. در کتاب مکاشفه نیز از این سبط یاد شده است.
Symbol
نماد
سنگ سبط زبولون که بر روی سینه بند عدالت هارون قرار داشت، سنگ فیروزه به رنگ آبی و سبز بوده است و زمینه نماد این قبیله به رنگ آبی مایل به سبز و شکل یک قایق ماهیگیری بر روی آن رسم شده بوده است. نقش قایق نمادی می باشد که بر اساس مزمون کتاب پیدایش باب ۴۹ آیه ۱۳ ، یعقوب در وصیت خود، زبولون را به قومی که در کنار دریا ساکن می شوند، تشبیه کرد.
منابع کتاب مقدس: پیدایش باب ۳۰ ، ۴۶ ، ۴۹ - اعداد باب ۱ ، ۲ ، ۱۰ ، ۱۳ ، ۲۶ ، ۳۴ - تثنیه باب ۲۷ ، ۳۳ - یوشع باب ۱۹ - داوران باب ۱ ، ۵ ، ۶ ، ۱۲ - اول تواریخ باب ۱۲ ، ۲۷ - دوم تواریخ باب ۳۰ - پادشاهان دوم باب ۱۷ - اشعیا باب ۹ - حزقیال باب ۴۸ - متی باب ۴ - مکاشفه باب ۷
پیدایش باب ۳۰ آیه ۱۹ تا ۲۰
۱۹ و بار دیگر لیه حامله شده، پسر ششمین برای یعقوب زایید. ۲۰ و لیه گفت: «خدا عطای نیكو به من داده است. اكنون شوهرم با من زیست خواهد كرد، زیرا كه شش پسر برای او زاییدم.» پس او را زبولون نامید.
پیدایش باب ۴۶ آیه ۱۴
۱۴ و پسران زبولون: سارِد و ایلون و یاحِلئیل.
اعداد باب ۱ آیه ۳۰ تا ۳۱
۳۰ و انساب بنی‌زبولون برحسب قبایل و خاندان آبای ایشان، موافق شمارة اسم‌ها از بیست ساله و بالاتر، هر كه برای جنگ بیرون می‌رفت. ۳۱ شمرده‌شدگان ایشان از سبط زبولون پنجاه و هفت هزار و چهارصد نفر بودند.
اعداد باب ۱ آیه ۹
۹ و از زَبولون، اَلیاب بن حِیلون.
اعداد باب ۲ آیه ۳ تا ۹
۳ و به جانب مشرق به سوی طلوع آفتاب اهل عَلَمِ محَلّة یهُودا برحسب افواج خود خیمه زنند، و رئیس بنی‌یهودا نَحشُون بن عَمّیناداب باشد. ۴ و فوج او كه از ایشان شمرده شدند هفتاد و چهار هزار و ششصد نفر بودند. ۵ و سبط یسّاكار در پهلوی او خیمه زنند، و رئیس بنی‌یسّاكار نَتنائیل بن صوغر باشد. ۶ و فوج او كه از ایشان شمرده شدند پنجاه و چهار هزار و چهارصد نفر بودند. ۷ و سبط زبولون و رئیس بنی‌زبولون اَلیآب بن حِیلون باشد. ۸ و فوج او كه از ایشان شمرده شدند، پنجاه و هفت هزار و چهارصد نفر بودند. ۹ جمیع شمرده‌شدگان محلة یهودا برحسب افواج ایشان صد و هشتاد و شش هزار و چهارصد نفر بودند. و ایشان اول كوچ كنند.
اعداد باب ۱۰ آیه ۱۶
۱۶ و بر فوج سبط بنی‌زَبولون، اَلیآب بن حیلون.
اعداد باب ۲۶ آیه ۲۶ تا ۲۷
۲۶ و بنی‌زبولون برحسب قبایل ایشان: از سارَد قبیلة سارَدیان و از ایلون قبیلة ایلونیان و از یحلیئیل قبیلة یحلیئیلیان. ۲۷ اینانند قبایل زبولونیان برحسب شمرده‌شدگان ایشان، شصت هزار و پانصد نفر.
اعداد باب ۱۳ آیه ۱۰
۱۰ از سبط زبولون، جَدّیئیل بن سودی.
اعداد باب ۱۳ آیه ۳۱ تا ۳۳
۳۱ اما آن كسانی كه با وی رفته بودند، گفتند: « نمی‌توانیم با این قوم مقابله نماییم زیرا كه ایشان از ما قوی‌ترند.» ۳۲ و دربارة زمینی كه آن را جاسوسی كرده بودند، خبر بد نزد بنی‌اسرائیل آورده، گفتند: « زمینی كه برای جاسوسی آن از آن گذشتیم زمینی است كه ساكنان خود را می‌خورد،و تمامی قومی كه در آن دیدیم، مردان بلند قد بودند. ۳۳ و در آنجا جباران بنی‌عناق را دیدیم كه اولاد جبّارانند، و ما در نظر خود مثل ملخ بودیم و همچنین در نظر ایشان می‌نمودیم.»
تثنیه باب ۳۳ آیه ۱۸ تا ۱۹
۱۸ و دربارة زبولون گفت: «ای زبولون در بیرون رفتنت شاد باش، و تو ای یسّاكار در خیمه‌های خویش. ۱۹ قومها را به كوه دعوت خواهند نمود. در آنجا قربانی‌های عدالت را خواهند گذرانید.زیرا كه فراوانی دریا را خواهند مكید و خزانه‌های مخفی ریگ را.»
تثنیه باب ۲۷ آیه ۱۳
۱۳ و اینان یعنی رؤبین و جاد و اشیر و زبولون و دان و نفتالی بر كوه عیبال بایستند تا نفرین كنند.
اعداد باب ۳۴ آیه ۲۵
۲۵ و از سبط بنی‌زبولون رئیس الیصافان بن‌فَرْناك؛
یوشع باب ۱۹ آیه ۱۰ تا ۱۶
۱۰ و قرعه سوم برای بنی‌زَبُولُون برحسب قبایل ایشان برآمد، و حد ملك ایشان تا سارید رسید. ۱۱ و حد ایشان به طرف مغرب تا مَرْعَلَه رفت و تا دبّاشَه رسید و تا وادی كه در مقابل یقْنَعام است، رسید. ۱۲ و از سارِید به سمت مشرق به سوی مطلع آفتاب تا سرحد كِسْلُوت تابور پیچید، و نزد دابَرَه بیرون آمده، به یافِیع رسید. ۱۳ و از آنجا به طرف مشرق تا جَتْ حافَر و تا عِتّ قاصِین گذشته، نزد رِمّون بیرون آمد و تا نَیعَه كشیده شد. ۱۴ و این حد به طرف شمال تا حَنّاتُون آن را احاطه كرد، و آخرش نزد وادی یفْتَحْئیل بود. ۱۵ و قَّطَه و نَهْلال و شِمْرُون و یدالَه و بیت‌لَحَم، دوازده شهر با دهات آنها. ۱۶ این ملك بنی‌زَبُولُون برحسب قبایل ایشان بود، یعنی این شهرها با دهات آنها.
داوران باب ۱ آیه ۳۰
۳۰ و زَبُولون ساكنان فِطرون و ساكنان نَهْلول را بیرون نكرد، پس كنعانیان در میان ایشان ساكن ماندند، و جزیه بر آنها گذارده شد.
داوران باب ۱۲ آیه ۱۱ تا ۱۲
۱۱ و بعد از او اَیلُون زبولونی بر اسرائیل داوری نمود و داوری او بر اسرائیل ده سال بود. ۱۲ و اَیلُون زبولونی مُرد و در اَیلُون در زمین زبولون دفن شد.
داوران باب ۶ آیه ۳۵
۳۵ و رسولان در تمامی مَنَسی فرستاد كه ایشان نیز در عقب وی جمع شدند و در اشیر و زبولون و نفتالی رسولان فرستاد و به استقبال ایشان برآمدند.
اول تواریخ باب ۲۷ آیه ۱۹
۱۹ و رئیس زبولون یشْمَعْیا ابن عُوبَدْیا و رئیس نَفْتالی یریموت بن عَزْریئیل.
اول تواریخ باب ۱۲ آیه ۳۳
۳۳ و از زبولون پنجاه هزار نفر كه با لشكر بیرون رفته، می‌توانستند جنگ را با همة آلات حرب بیارایند و صف‌آرایی كنند و دو دل نبودند.
اول تواریخ باب ۱۲ آیه ۴۰
۴۰ و مجاوران ایشان نیز تا یسّاكار و زبولون و نَفْتالی نان بر الاغها و شتران و قاطران و گاوان آوردند و مأكولات از آرد و قرصهای انجیر و كشمش و شراب و روغن و گاوان و گوسفندان به فراوانی آوردند چونكه در اسرائیل شادمانی بود.
داوران باب ۵ آیه ۱۴
۱۴ از افرایم آمدند، آنانی كه مقر ایشان در عمالیق است. در عقب تو بنیامین با قومهای تو، و از ماكیر داوران آمدند. و از زبولون آنانی كه عصای صف‌آرا را به دست می‌گیرند.
داوران باب ۵ آیه ۱۸
۱۸ و زبولون قومی بودند كه جان خود را به خطر موت تسلیم نمودند، و نفتالی نیز در بلندیهای میدان.
دوم تواریخ باب ۳۰ آیه ۱۱
۱۱ اما بعضی از اَشَیر و مَنَسَّی‌و زَبُولُون تواضع نموده، به اورشلیم آمدند.
دوم تواریخ باب ۳۰ آیه ۱۷ تا ۲۰
۱۷ زیرا چونكه بسیاری از جماعت بودند كه خود را تقدیس ننموده بودند، لاویان مأمور شدند كه قربانی‌های فِصَح را به جهت هر كه طاهر نشده بود، ذبح نمایند و ایشان را برای خداوند تقدیس كنند. ۱۸ زیرا گروهی عظیم از قوم یعنی بسیار از افرایم و مَنَسَّی و یسَّاكار و زَبُولُون طاهر نشده بودند؛ و معهذا فِصَح را خوردند لكن نه موافق آنچه نوشته شده بود، زیرا حِزْقیا برای ایشان دعا كرده، گفت: ۱۹ « خداوندِ مهربان، هر كس را كه دل خود را مهیا سازد تا خدا یعنی یهُوَه خدای پدران خویش را طلب نماید بیامرزد، اگرچه موافق طهارت قدس نباشد.» ۲۰ و خداوند حِزْقیا را اجابت نموده، قوم را شفا داد.
پادشاهان دوم باب ۱۷ آیه ۶
۶ و در سال نهمِ هُوشَع، پادشاه آشور، سامره را گرفت و اسرائیل را به آشور به اسیری برد و ایشان را در حَلَحْ و خابور بر نهر جُوزان و در شهرهای مادیان سكونت داد.
اشعیا باب ۹ آیه ۱ تا ۲
۱ لیكن برای او كه در تنگی می‌بود، تاریكی‌نخواهد شد. در زمان پیشین زمین زبولون و زمین نفتالی را ذلیل ساخت، امّا در زمان آخر آن را به راه دریا به آن طرف اردنّ در جلیل امّت‌هامحترم خواهد گردانید. ۲ قومی كه در تاریكی سالك می‌بودند، نور عظیمی خواهند دید و بر ساكنان زمین سایه موت نور ساطع خواهد شد.
متی باب ۴ آیه ۱۲ تا ۱۶
۱۲ و چون عیسی شنید كه یحیی گرفتار شده است، به جلیل روانه شد، ۱۳ و ناصره را ترک كرده، آمد و به كفرناحوم، به كناره دریا در حدود زبولون و نفتالیم ساكن شد. ۱۴ تا تمام گردد آنچه به زبان اشعیای نبی گفته شده بود ۱۵ كه «زمین زبولون و زمین نفتالیم، راه دریا آن طرف اُرْدُن، جلیلِ امت‌ها؛ ۱۶ قومی كه در ظلمت ساكن بودند، نوری عظیم دیدند و برنشینندگان دیار موت و سایه آن نوری تابید.»
حزقیال باب ۴۸ آیه ۲۶
۲۶ و نزد حدّ یسّاكار از طرف مشرق تا طرف مغرب برای زبولون یك قسمت.
مکاشفه باب ۷ آیه ۸
۸ از سبط زبولون دوازده هزار؛ و از سبط یوسف دوازده هزار؛ و از سبط بنیامین دوازده هزار مهر شدند.
پیدایش باب ۴۹ آیه ۱۳
۱۳ «زبولون، بر كنار دریا ساكن شود، و نزد بندر كشتیها. و حدود او تا به صیدون خواهد رسید.
یک فایل صوتی برای احسان فتاحی فعال حقوق بشر و گزارشگر خبرگزاری صدای مسیحیان ایران
